CHƯƠNG 10: TRUYỆN TÍCH VỀ GIÔ-SUÊ TRUYỀN LỆNH CHO MẶT TRỜI DỪNG LẠI

Một trong những chỗ khó khăn nhất trong Thánh Kinh đối với một người học hỏi nghiên cứu là trong câu chuyện được ghi lại ở Gios Gs 10:12-14 mà về nó, giám mục Colenso từng viết: “Phép lạ trong sách Giô-suê này là thí dụ nổi bật hơn hết về điểm bị diệt giữa Kinh điển và khoa học”

“Ngày mà Đức Giê-hô-va phó dân A-mô-rít cho cho dân Y-sơ-ra-ên, thì Giô-suê thưa cùng Đức Giê-hô-va tại trước mặt Y-sơ-ra-ên, mà rằng: Hỡi mặt trời, hãy dừng lại trên Ga-ba-ôn; hỡi mặt trăng, hãy dừng lại trên trũng A-gia-lôn! Mặt trời bèn dừng lại, mặt trăng liền ngừng. Cho đến chừng dân sự đã báo thù quân nghịch mình. Điều đó há không có chép trong sách Gia-sa sao? Mặt trời dừng lại giữa trời, và không vội lặn ước một ngày trọn”.

Các nhà phê bình phá hoại và người ngoại đạo nói rằng câu chuyện này không thể nào có thật được; rằng nếu mặt trời đã dừng lại theo như cách đã được ghi lại ở đây, thì nó đã phải làm đảo lộn cả diễn biến của cõi thiên nhiên. Chẳng ai dám nói là nó có thật hay không. Đó chỉ là một giả định mà thôi. Thế nhưng Đức Chúa Trời là Đấng đã sáng tạo ra địa cầu, mặt trời và toàn thể vũ trụ này có thể giữ cho nó đứng vững cả khi mặt trời có dừng lại, hay nói chính xác hơn, là nếu địa cầu có dừng lại trên trục xoay của nó, của mặt trời trông có vẻ như đã đứng yên.

Tuy nhiên, khi nghiên cứu kỹ khúc sách này trong Hy-bá-lai văn, chúng tôi nhận thấy nguyên văn nó rằng mặt trời dừng lại. Lệnh truyền của Giô-suê trong câu mười hai rằng “Hãy dừng lại” dịch theo nguyên văn là “Hãy im lặng”, còn mấy chữ được dịch ra “dừng (đứng yên)” trong câu mười ba theo nguyên văn là “đã im lặng”. Nó đã được dịch ra chín lần trong Thánh Kinh là “giữ im lặng”’ ít ra cũng năm lần là “hãy im lặng”; trong một khúc sách khác là “giữ sự bình an của nó”; trong một khúc sách khác nữa là “tự giữ im lặng” trong một khúc sách khác “trì hoãn”; trong một khúc sách khác nữa, là “chờ, đợi” và trong một khúc sách khác nữa là “ngừng, nghỉ”. Những cách dịch như thế tổng cộng có đến trên dưới ba mươi lần nhưng đã chẳng bao giờ được dịch ra là “dừng lại đứng yên” ngoại trừ trong khúc sách này. Từ ngữ đã được dịch ra là “dừng” và “ngừng” trong Gios Gs 10:13 thỉnh thoảng còn được dịch là “đứng yên”. Nghĩa đen của nó là “đứng” hay “đứng lên” nhưng cũng được dùng theo nghĩa là “đứng lại” , “trì hoãn” hay dừng lại tại một nơi nào đó, trong một tình trạng hay điều kiện nào đó chẳng hạn như trong IIVua 2V 15:20 hay SaSt 45:1.

Vậy thì, ý muốn nói về tình trạng của mặt trời và mặt trăng trong khúc sách này là trì hoãn, trì hoãn chưa chịu làm, chứ không phải là tuyệt đối đứng yên hay dừng lại, mà chỉ có vẻ như sự chuyển động (hay việc lặn đi) của chúng đã bị chậm lại hay bị trì hoãn mà thôi. Hơn nữa các từ ngữ Hy-bá-lai văn “giữa trời” theo nghĩa đen là “tại nửa lưng trời”. Từ ngữ đã được dịch ra là “giữa” cũng đã hơn một trăm lần dịch ra là “nửa”. Nó chỉ được dịch ra là “giữa” có năm hoặc sáu lần mà thôi, mà ở một trong các trường hợp như thế (DaDn 9:27) bản Revised Version đã đổi từ giữa sang nửa. Trong các trường hợp còn lại nó cũng có thể, hoặc đúng hơn là nên được dịch ra là nửa (thí dụ như trong Thi Tv 102:24).

Thế thì, điều Giô-suê truyền cho mặt trời làm, là lần nữa, trì hoãn ở nửa lưng trời, và đó là điều đã được chép lại là việc mặt trời đã làm. Trên trời có hai phân nửa, một nửa được chúng ta nhìn thấy là ở phía bên này, và một nửa được chúng ta nhìn thấy là ở phía bên kia của trái đất. Tiền trí từ Hy-bá-lai văn đã được dịch ra là “ước” nguyên vó nghĩa là “độ chừng” hay “đại khái”. Do đó, gộp chung các sự kiện trên đây lại thì điều mà câu chuyện này kể lại trên đường chân trời mà người ta nhìn thấy được là cả một ngày.

Rõ ràng là nói như thế có nghĩa là nói rằng cái biến cố đã xảy ra ngày hôm ấy gần Ga-ba-ôn, trong trũng A-gia-lôn, là điều vẫn xảy ra nhiều ngày mỗi năm tại Bắc cực, tức là mặt trời vẫn còn được nhìn thấy ở chân trời trọn hai mươi bốn giờ. Phương pháp để thực hiện việc ấy đã không được nói cho chúng ta biết. Có thể đó là việc một địa cực đã có hơi nghiêng xuống sâu hơn một chút, hay cũng có thể là do sự khúc xạ của các tia sáng, hoặc bằng một trong nhiều cách khác nữa mà chúng ta không thể phỏng đoán. Chắc chắn là chẳng có gì cần thiết phải có một sự đổ vỡ, một tai nạn xảy ra trong cái vũ trụ vật lý của chúng ta như những kẻ phản bác đã tưởng tượng.

Còn chẳng hay một việc như thế đã có xảy ra hay không, thì đó là một vấn đề của sử ký. Phần sử ký trong sách Giô-suê mà chúng ta có lý do để tin lẽ thật, đã nói là có như thế. Đó là một sự kiện quan trọng mà sử ký ngoài Thánh Kinh cũng từng gợi ý y như thế. Herodorus, một đại sử gia người Hy-lạp kể lại cho chúng ta rằng các tư tế người Ai-cập từng cho ông ta xem một câu chuyện chép về một ngày thật dài. Các sách Trung Hoa kể rằng đã có một ngày như thế dưới thời trị vì của hoàn đế Yeo của họ, là người được cho là đồng thời với Giô-suê. người Mễ-tây-cơ cũng có một câu chuyện chép rằng mặt trời đã dừng lại một ngày trọn trong năm được cho là trùng hợp chính xác với năm mà Giô-suê đang đánh giặc tại xứ Palestine.

Đã chẳng có gì thật sự quan trọng chứng minh rằng đã không có một ngày như thế. Cho nên sau khi đã khảo sát thật kỹ, “cái thí dụ nổi bật hơn hết về điểm dị biệt giữa Thánh Kinh và khoa học” này đã được nhận thấy không hề là một thí dụ về một điểm dị biệt giữa Thánh Kinh với khoa học, hoặc thậm chí là giữa Thánh Kinh với sử ký nữa.

Đã có lý thuyết được đưa ra là mấy chữ đã được dịch ra là “Hãy dừng lại” theo nghĩa đen là “hãy im lặng” phải được lý giải rằng câu ấy có nghĩa là Giô-suê đã truyền lệnh cho mặt trời hãy im lặng theo nghĩa là phải cầm giữ ánh sáng của nó lại, và việc đã xảy ra nhân cơ hội ấy không phải là việc môt ngày đã được kéo dài thêm, nhưng là một ngày tối tăm nên Giô-suê đã có lợi thế để thực sự hành quân vào ban ngày, là lúc phải có ánh sáng.

Lẽ dĩ nhiên, nếu đây là cách lý giải đúng câu “Hãy dừng lại” thì mọi khó khăn của khúc sách này đều tan biến cả. Thế nhưng, nếu cách lý giải này là điều khả dĩ chấp nhận được, ta sẽ khó thấy được phải làm thế nào để hoà giải phần thuật sự khác với lý thuyết này. Và như đã thấy, cái lý thuyết cá biệt này không nhất thiết đã cất được hết mọi khó khăn trong đó.

Lẽ dĩ nhiên, dù sao thì đây cũng là một phép lạ, nhưng chẳng hề có ai tin vào một Đức Chúa Trời vốn là Đấng Tạo Hoá của toàn thể vũ trụ vật chất này, và một Đức Chúa Trời đã từng được chứng minh trong lịch sử là đã khiến Chúa Cứu Thế Jê-sus từ chết sống lại, lại bị va váp chỉ vì sự kiện về một phép lạ. Chúng ta tin vào một Đức Chúa Trời có quyền làm phép lạ.