Trong Chương này, chúng ta cần đề cập đến vấn đề ‘Thiên sứ của Đức Giê-hô-va’ trong Cựu Uớc, là vấn đề có nhiều liên hệ với việc Đức Chúa Trời biểu lộ cho người ta thấy.

Nguyên văn Cựu Uớc (bằng cổ văn Hi-bá) phân biệt rất rõ rệt giữa ‘the angel Of the Lord’ (có dùng ‘quán từ xác định’ =definite article ‘the’trong tiếng Anh) và ‘an angel ofthe Lord’ (=một thiên sứ của Đức Giê-hô-va).

Bản R.V. (Revised Version) theo sát nguyên văn Hi-bá và phân biệt rất rõ giữa ‘the angel of the Lord’ với ‘an angel ofthe Lord’, nhưng bản King James (A.V.) lại không sát lắm.

Hễ lần nào nguyên văn Cựu Uớc dùng danh hiệu ‘the angel ofthe Lord’ thì vị thiên sứ được nói đến trong đoạn văn đó chính là Đức Chúa Trời (hay là Đức Chúa Jê-sus trước khi nhập thể).

Sáng thế 16:7-10, 13 Nhưng thiên sứ của Đức Gíê-hô- va (the angel of the Lord) thấy nàng ở trong đồng vắng gần bên suối nước, nơi mé đường đi về Su-rơ, thì hỏi rằng: hỡi A-ga, đòi của Sa -rai, ngươi ở đâu đến và sẽ đi đâu? Nàng thưa rằng: Tôi lánh xa mặt Sa -rai, chủ tôi. Thiên sứ của Đức Giê-hô-va (the angel of the Lord) dạy nàng rằng: Ngươi hãy trở về chủ ngươi và chịu lụy dưới tay người. Thiên sứ của Đức Giê-hô-va (the angel of the Lord) lại phán rằng: Ta sẽ thêm dòng dõi ngươi nhiều, đông đảo trên đời người ta đếm không đặng nữa. Nàng gọi Đức Giê-hô-va mà đã phán cùng với mình, danh là ‘Đức Giê-hô-va hay đoái xem vì nói rằng: Chính tại đây, tôi há chẳng có thấy được Đấng đoái xem tôi sao?

Ở đây chúng ta thấy ‘thiên sứ của ‘Đức Giê-hô-va’ (the angel of the Lord) trong các câu 7, 9 và 10 được gọi là ‘Đức Giê-hô-va’ trong câu 13.

Sáng thế 21:17, 18 Đức Chúa Trời nghe tiếng đứa trẻ khóc, thì thiên sứ của Đức Chúa Trời (the angel of God) từ trên trời kêu nàng A-ga mà phán rằng: hỡi A-ga! Ngươi có điều gì vậy? Chớ sợ chi vì Đức Chúa Trời đã nghe tiếng đứa trẻ đâu đó rồi, hãy đứng dậy đỡ lấy đứa trẻ và giơ tay nắm nó, vì Ta sẽ làm cho nó nên một dân lớn.

Trong hai câu này, ‘thiên sứ của Đức Chúa Trời’ (the angel of God) cũng được gọi là Đức Chúa Trời, và là Đấng làm cho Ích-ma-ên thành một dân lớn.

Sáng thế 22:11, 12 Thiên sứ của Đức Giê-hô-va (the angel of Lord) từ trên trời kêu xuống mà rằng: hỡi Áp-ra-ham, Áp-ra-ham! Người thưa rằng: Có tôi đây! Thiên sứ (He) phán rằng. Đừng tra tay vào mình con trẻ và chớ làm chi hại đến nó, vì bây giờ. Ta biết rằng ngươi thật kính sợ Đức Chúa Trời, bởi cớ ngươi không tiếc với Ta con ngươi, tức con một ngươi.

‘Thiên sứ của Đức Giê-hô-va’ (the angel ofthe Lord) trong câu 11, xưng mình là Đức Chúa Trời khi nói Áp-ra-ham không tiếc với Ngài (‘Ta’) con trai một của mình (ở trong câu 12).

Các Quan xét 2:1,2. Thiên sứ của Đức Giê-hô-va (the angel of the Lord) đi lên từ Ghinh-ganh đến Bô-kim và nói rằng : Ta đã đem các ngươi đi lên khỏi xứ Ê-díp-tô, dẫn vào xứ. Ta đã thề ban cho tổ phụ các ngươi. Ta đã phán: Ta sẽ chẳng hề hủy giao ước. Ta đã lập cùng các ngươi, Còn các ngươi chớ lập giao ước cùng dân xứ này, hãy phá hủy bàn thờ của chúng nó. Song các ngươi không có vâng theo lời phán của Ta. Tại sao các ngươi đã làm điều đó ? ‘Thiên sứ của Đức Giê-hô-va’ (the angel of the Lord) xưng là ‘Ta đã đem…’,’Ta đã thề’, ‘Ta đã lập giao ước’, là những việc chính Đức Giê-hô-va đã làm, cũng xem Các Quan Xét 6:11-14, 19-24 về việc ‘thiên sứ của Đức Giê-hô-va’ (the angel of the Lord), cũng là Đức Giê-hô-va, trong câu chuyện Ngài kêu gọi Ghi-đê-ôn.

Sáng thế ký chương 18 cũng có nhiều câu đáng lưu ý, như 18:1,2 Đức Giê-hô-va hiện ra cùng Áp-ra-ham nơi lùm cây dẻ bộp của Mam-rê, đương khi ngồi nơi cửa trại lúc trời nắng ban ngày, Áp-ra-ham nhướng mắt lên, thấy ba người đứng trước mặt. Vừa khi thấy bên bắt từ cửa trại chạy

đến trước mặt ba người đó, sấp mình xuống đất. . .18:9, 10 Các Đấng hỏi Áp-ra-ham rằng: Sa-ra, vợ ngươi ở đâu? Đáp rằng: Kìa, nàng ở trong trại kia. Một Đấng nói rằng: Trong độ một năm nữa, ta sẽ trở lại đây với ngươi không sai, và chừng đó Sa-ra vợ ngươi sẽ có một con trai, Sa-ra ở nơi cửa trại sau lưng Đấng đó, nghe các lời này. . . 18:13, 14 Đức Giê-hô-va phán hỏi Áp-ra-ham rằng: Cớ sao Sa-ra cười như vậy mà rằng: Có quả thật rằng tôi già đến thế này mà lại còn sanh sản chăng? Há có điều chi Đức Giê-hô-va làm không được chăng? Đến kỳ đã định, trong một năm nữa Ta sẽ trở lại cùng ngươi và Sa-ra sẽ có một con trai. 18:16, 17 Các Đấng đều đứng dậy mà đi, ngó về phía Sô-đôm. (Then the men Rose from there and looked toward Sodom) (Lưu ý: nguyên văn không có hai chữ ‘mà đi’), Áp-ra-ham cũng theo để tiễn bước các Đấng. Đức Giê-hô-va phán rằng: Lẽ nào Ta giấu áp-ra-ham điều chi Ta sẽ làm sao ? 1 8 : 22 Vậy. các Đấng bèn từ đó đi qua hướng Sô-đôm. Nhưng áp-ra-ham hãy còn đứng chầu trước mặt Đức Giê-hô-va. 18:33 Khi Đức Giê-hô-va phán xong cùng áp-ra -ham thì Ngài ngự đi, còn Áp-ra -ham trở về trại mình .

Trong số ‘ba Đấng’ trong Chương 18 này, chúng ta biết có hai vị là thiên sứ vì Sáng-thế-ký Chương 19:1 cho biết lối chiều, hai thiên sứ đến Sô-đôm ? Còn Vị thứ ba, là ‘thiên sứ của Đức Giê-hô-va’ (the angel ofthe Lord) và chính là Đức Giê-hô-va.

Điểm Xác Nhận Thứ Năm: ‘Thiên sứ của Đức Giê-hô-va’ (The angel of the Lord = có quán từ xác định trong nguyên văn Hi-bá) là chính Đức Giê-hô-va biểu lộ với hình thể mắt con người có thể thấy được.

Hỏi Như vậy, ai là ‘Thiên sứ của Đức Giê-hô-va’ (có quán từ xác định ‘The’, theAngel of the Lord) ?

Trước khi trả lời câu hỏi này, chúng ta cần nghiên cứu các câu sau đây: Quan Xét 13:18 Thiên sứ của Đức Giê-hô-va (the angel og Lord) đáp rằng: Sao ngươi hỏi danh Ta như vậy? Danh Ta lấy làm diệu kỳ. Ê-sai 9:5 Vì có một Con Trẻ sanh cho chúng ta, tức là một Con Trai ban cho chúng ta, quyền cai trị sẽ nấy trên vai Ngài. Ngài sẽ được xưng là Đấng lạ lùng, là Đấng Mưu luận, là Đức Chúa Trời quyền năng, là Cha Đời Đời là Chúa Bình an.

Theo nguyên văn Hi-bá (Hê-bơ-rơ), danh hiệu ‘Diệu kỳ’ (Wonderful) trong Quan xét 1 3 : 1 8 và danh hiệu ‘Đấng Lạ lùng’ (wonderful), một trong năm danh hiệu của Đấng Messiah được loan báo trong Ê-sai 9:6 chỉ là một. Ngoài ra, chính Đức Chúa Jê-sus có dạy trong Giăng 8:56 rằng : tổ các ngươi  là Áp-ra-ham đã nức lòng nhìn thấy ngày của Ta, người đã thấy rồi thì mừng rỡ ‘ (Nói về câu chuyện trong Sáng thế ký chương 18) .

Như vậy, chúng ta có thể trả lời cách dứt khoát : ‘Thiên sứ của Đức Giê-hô-va’ (The Angel of the Lord) trong Cựu Uớc chính là Đức Chúa Jê-sus, trước khi Ngài nhập thể làm người. ‘Thiên sứ của Đức Giê-hô-va’ hay ‘Thiên sứ của Chúa’ (the Angel ofthe Lord, với quán từ xác định) không còn xuất hiện nữa sau khi Con Đức Chúa Trời nhập thể. Mặc dù bản King James (A.V.) có dùng danh hiệu ‘the angel of the Lord ‘ đến 6 lần trong Tân Uớc (Mathiơ 1:20 ; 28:2 ; Lu ca 2:9 ; Công vụ 8:26; 12:7,23) nhưng nguyên văn Hy-lạp và các bản dịch R.V., New King James, NIV đều dịch là ‘an angel of the Lord’ (một thiên sứ của Chúa).